Euplectella sp.

Gąbka szklana - Euplectella sp. (Filipiny)

Naukowcy z Lucent Technologies Bell Labs (Laboratoriów Bella) odkryli, że elementy konstrukcyjne gąbek rodzaju Euplectella sp. odpowiadają podstawowym zasadom inżynierii mechanicznej stosowanym przy konstrukcji budynków, takich jak Swiss Re Tower w Londynie, hotel De Las Artes w Barcelonie czy wieża Eiffla w Paryżu. Szkielet tego zwierzęcia to podręcznik inżynierii mechanicznej, oferujący cenne informacje, które mogą doprowadzić do powstania nowych koncepcji w materiałoznawstwie i inżynierii projektowej.

Naturalne światłowody

Z ciała gąbki Euplectella sp. wyrastają wiązki szklanych włókien grubości ludzkiego włosa, mające właściwości światłowodowe. Naukowcy odkryli, że do ochrony swoich naturalnych „włókien optycznych” gąbki wykorzystują wiele warstw szkła połączonych organicznym klejem, dzięki czemu włókna te są niezwykle odporne na pęknięcia i uszkodzenia. To odkrycie miało znaczący wpływ na proces produkcji komercyjnych włókien światłowodowych. Włókna wytwarzane przez ten rodzaj gąbki, przewodzą światło lepiej niż włókna optyczne używane w telekomunikacji. Jednym z czynników, dzięki którym włókna gąbek lepiej przewodzą światło, jest zawartość niewielkich ilości sodu. Nie da się go dodać do sztucznych włókien szklanych z powodu wysokiej temperatury koniecznej do ich produkcji.

Prezent ślubny

Euplectella sp. nazywana także "koszykiem Venus", występuje na dużych głębokościach w Azji Wschodniej i Australii. Zazwyczaj wnętrze gąbki zamieszkiwane jest przez parę krewetek, które dostają się do niej, gdy są jeszcze bardzo małe. Po osiągnięciu stadium dorosłego krewetki rozmnażają się wewnątrz gąbki; tam też odbywa się początkowa faza wzrostu postaci larwalnych. W odpowiednim momencie młode osobniki opuszczają bezpieczne schronienie - pozostaje ono jednak dożywotnim więzieniem dla rodziców. Dlatego też Euplectella jest tradycyjnym upominkiem ślubnym wśród niektórych ludów wyspiarskich Azji Wschodniej.

Dowody na moją fascynację tym zwierzątkiem:
1. Micromechanical properties of biological silica in skeletons of deep-sea sponges.
2. Hierarchical assembly of the siliceous skeletal lattice of the hexactinellid sponge Euplectella aspergillum.
3. Skeleton of Euplectella sp.: Structural Hierarchy from the Nanoscale to the Macroscale. SCIENCE.
4. Od gąbek do wieżowców!
5. google.com :-)

Teksty na temat krzemieni pochodzą z artykułu: Paweł Król, Zdzisław M. Migaszewski Rodzaje, występowanie i geneza krzemieni. Zarys Problematyki. [w]: "Historia krzemienia", Muzeum Narodowe w Kielcach, Kielce 2009. Serdeczne podziękowania dla prof. dr hab, Zdzisława Migaszewskiego, prof. dr hab. Agnieszki Gałuszki z Instytutu Chemii UJK w Kielcach, Artura Jedynaka i Kamila Kaptura z Krzemionek, Jana Chałupczaka z Sandomierza i Arkadiusza Giemzy z Miedzianki